طراحی قبرستان بقیع و حرم ائمه معصومین (علیهم السلام) (فضای مبکی)

مقصود از ارائه چنین طراحی، کاوش در حاشیه آن و نقدی بر تفکرات و هابیت عربستان، شناسایی مدفونین در قبرستان بقیع و اعتبارگذاری افراد براساس اصول عقاید اسلامی و نهایتا تصمیم گیری راجع به نتیجه تحقیقات خود و آن اینکه بالاخره طرح نهایی شامل چه عناصری است ؟ آیا دارای فضاهایی شبیه حرم پیامبر یا ائمه دیگر علیهم السلام است یا تنها عنصری بصری برای القاء بیانی خاص . پیرامون موضوع اول لازم است از دیدگاه جامعه شناسی و علم الادیان به این نکته اساسی پاسخ گفت که نظر وهابیت در مورد مقابر، ناشی از یک تفکر با اصالت است یا تنها حرکتی است مجعول در جهت امحاء بخشی مهم از تاریخ تمدن اسلام؟ در باب موضوع دوم بنا داریم به یک نظریه قطعی در خصوص برجستگان اهل بیت ، صحابه و مومنین که در آن قبرستان دفن شده اند برسیم و براساس نظریات اصیل اسلامی به یک ارزش گذاری تقریبا مشترک بین فریقین رسیده و در مورد هر یک حکم قطعی صادر نمائیم. و نهایتا بر پایه آن حکم معین سازیم از دیدگاه معماری چه نوع فضایی قابل طراحی است . در رابطه با موارد فوق الذکر ضمن مطالعه کتب قابل دسترس که سندیت لازم تاریخی و اسلامی را داشته اند از افاضات مورخین و صاحب نظران حوزوی و دانشگاهی بهره مند شدم، که در راستای استنباط اصل موضوع و رفع پاره ای از شبهات و بوجود آمدن سئوالات تازه، جهت رفع مشکلات آتی، کمک شایانی بدست آمد، و علاوه بر آن در بدست آوردن احکام حیاتی طرح که قابل دفاع نیز باشد، نظرات و راهنمائیهای ایشان بسیار کارساز بود. در راستای این مطالعات لازم است ضمن شناسایی اجمالی مدینه و اوضاع تاریخی و سابقه یثرب ، و در ادامه به شناسایی مدینه از دیدگاه مورخان، جغرافیا، اجتماعی و کالبدی و ... بپردازم. سرفصل بعد به موضوع اصلی خود که عبارت است از مداقه و بررسی پیرامون قبرستان بقیع در طول تاریخ اسلام و قبل از آن، ارتباط آن با مسلمین صدر اسلام، همچنین به تفحص درباره وضعیت کالبدی بقیع و اطراف آن در گذشته و حال همت خواهم گمارد. برای رسیدن به چنین بینشی لازم است به فلسفه مرگ و حیات اخروی و رابطه اموات با دنیای زندگان و نیز جایگاه درگذشتگان بویژه اولیاءالله از دیدگاه مسلمین، خاصه شیعیان بپردازیم. که نتیجتا به احکامی منطقی درباره لزوم تعمیر و آبادانی قبور اولیاء دست یابیم. بخش بعدی مربوط به تحقیق در خصوص مصادیق معماری قبور مشابه که در ایران و چه در سراسر دنیای اسلام پراکنده اند، بالخصوص گونه شناسی حرم ائمه و اماکن متبرکه غرب دنیای اسلام، همچنین به تحلیل زمین قبرستان و موقعیت سنجی آن نیز خواهیم پرداخت . فصول آتی در واقع نتیجه گیری از مباحث گذشته و بیان احکام انشایی طرح معماری نهایی است که شامل فضاهای اصلی که طرح بر پایه آنها استوار گردید. همینطور فضاهای خدماتی جنبی آن خواهد بود. فنون ساختمانسازی در این طرح، با توجه به نزدیکی به حرم پیامبر و فن آوری پیشرفته بکار گرفته شده در طرح حرم نبوی بسیار بااهمیت می باشد، که در واقع ضمن احترام گذاری به حرم نبوی، طرح ما نیز حائز ویژگیهای مفید آن باشد.